
21 خواص اعجاب انگیز گلاب
گلاب چیست؟
گلاب به مایعی گفته میشود که از گل محمدی با نام علمی (Rosa × damascen ) یا rose water استخراج میشود و عطر بسیار خوبی دارد« اسانس گل سرخ یا رز یا محمدی گرانترین اسانس دنیا است و هرکیلو اسانس یا همان عطر خالص گل محمدی حدود ۸ هزار دلار قیمت دارد».
شهرستان کاشان با تولید ۱۵ هزار تن بزرگترین تولیدکننده گلاب در جهان است و پس از کاشان شهر میمند در استان فارس با ۱۲ هزار تن دومین و شهر اسپارتای در ترکیه با۸۵۰۰ تن سومین تولیدکننده گلاب جهان است.
پیشنهاد : اگر میخواهید پوستی جوان و شاداب داشته باشید مقاله ی تمامی روش های جوانسازی پوست را مطالعه کنید.
تاریخچه گلابگیری در ایران
ایرانیان نخستین تولیدکنندگان گلاب و عطر در جهان هستند که این کار در سرزمین پارس صورت میگرفتهاست. قدیمیترین نام این صنعت نشان دهنده آن است که مهد و آغاز تولید گلاب از میمند فارس بودهاست ، قدیمیترین سند تاریخی در کتاب صورالاقلیم نوشته ابوزید سهل بلخی است که چنین آوردهاست:
جور از نواحی اردشیرخوره و قصبههای آن جور و میمند است و گلاب پارس از آن خیزد و به دریابار و حجاز و یمن و شام و مصر و مغرب و خراسان برند.
(جور ) شهرستان تاریخی فیروزآباد است که گلاب میمند به نام آن نیز مشهور بوده و همانطور که ذکر شد در خارج ایران معروفیت داشته بهطوریکه در برخی از کتابهای قدیمی از آن به نام «ورد جوری» نام برده شدهاست که در دوره رونق تاریخی منطقه یکی از کالاهای عمده تجارت شده در میمند محسوب میشدهاست.
بنابر این بر اساس اسناد تاریخی، نوشته مورخان و آثار به جای مانده از کارخانههای تولید گلاب و شیشه (برای حمل گلاب) در شهر میمند در استان فارس شهر میمند را میتوان به عنوان مهد و نقطه شروع گل و گلاب ایران و حتی جهان نام برد.
گلاب برای اولین بار توسط ایرانیان در سرزمین پارس تولید و اولین تولید در میمند فارس (جور ) تولید و به کشورهای دیگر صادر شده است و به گلاب میمند معروف است
منشاء گل محمدی
ایرانیان از نخستین کسانی هستند که از گذشتههای دور به ویژگیهای خوراکی و درمانی گل سرخ( گل محمدی ) پی بردهاند. طبق اسناد بینالمللی، مبدأ تولید گلاب، ایران و مبدأ تولید اسانس گل سرخ (گل محمدی) و عصاره گلبرگهای تازه، یونان ذکر شدهاست.
« گل سرخ یا گل رز یا گل محمدی ، گیاهی است که بومی ایران است و خاستگاه و وطن اصلی آن ایران است که حدود ۳۵۰ سال پیش غیراز ایران جایی دیگر رویش نداشتهاست و در زمان سلسله صفویه و زمانی که دولت عثمانی همسایه ایران بوده ، گل محمدی و کلیه دستگاههای گلابگیری از ایران به ترکیه و سپس به سوریه و بلغارستان برده شده است» .
در قرن ۸ و ۹ میلادی گلاب یکی از اقلام مهم تجاری ایران بوده که از طریق جاده ابریشم به هند و چین صادر میشده است. ابن خلدون در کتاب العبره ، مرکز تولید گلاب را ولایت فارس ذکر کردهاست و اورده که در قرن هشتم و نهم بخشی از خراج فارس ۳۰ هزار قرابه گلاب بودهاست که از فارس به دربار خلفای عباسی ارسال میشد. و اما معروفترین گلابی که در تاریخ به آن اشاره شده گلاب جوری است . در بسیاری از کتب تاریخی از جمله العبره ابن خلدون سفرنامه ابن بطوطه و فارسنامه ناصری اشاره کرد و همگی محل تولید آن را ولایت اردشیر خوره در جنوب ایران ذکر کردهاند و جور همان معرب شده شهر گور مرکز اردشیر خوره و پایتخت ساسانیان و فیروزآباد امروزی در استان فارس است و امروزه هم در میمند فارس و در فاصله ۱۵ کیلومتری شهر تاریخی گور سالیانه بیش از ۱۲ هزارتن گلاب تولید میشود.
بنابر بر اساس اسناد تاریخی خواستگاه اصلی تولید گلاب در ایران استان فارس و شهر تاریخی گور و بخش میمند بودهاست. اما امروزه شهرستان کاشان با بخشهای قمصر و نیاسر بیشترین کارگاههای تولید گلاب را در خود جای دادهاست .
ایرانیان اولین قومی بودند که از گل سرخ، اسانس و گلاب را به روش تقطیر به دست آوردند و سپس این فن را به سایر نقاط دنیا انتقال دادند. ابن سینا دانشمند بزرگ ایرانی، تحقیقات وسیعی در مورد استخراج اسانسها به روش تقطیر داشتهاست .
سالانه در بخشهای قمصر، نیاسر، برزک و جوشقان شهرستان کاشان مجموعاً ۱۵ هزار تن گلاب سنگین تولید میشود . قابل ذکر است که تولید کنندگان گلاب در استان فارس نیز در مهیمند سالیانه ۱۲ هزار تن، شیراز سالیانه حدود ۲۰۰۰ تن، منطقه لایزنگان شهرستان داراب سالیانه ۳ هزار تن و سایر مناطق استان فارس سالیانه حدود ۱۰۰۰ تن گلاب تولید میکنند.
ترکیبات گل محمدی
مواد اصلی تشکیل دهنده اسانس گل محمدی عبارتند از : سیترنلول ،گرانتول ، استاروپنین و فنیل اتانول
تشخیص گلاب اصل چگونه است؟
گلاب اصل، شفاف ، روشن ، بدون رسوب است و بوی آن بوی مطبوع گل محمدی و فاقد بوی ترشیدگی است. طعم گلاب نیز سنگین و کمی مایل به تلخی است که از جمله مهمترین نشانه های اصل بودن گلاب به شمار می رود.
مصرف دارویی گلاب
طبیعت گلاب گرم است و از گلاب برای قطع خونریزی از سینه، خشونت صدا، ضد سرفه، خفقان گرم ، مقوی معده،درد معده و روده، قلب، دل پیچه سرد و گرم، درد کبد و طحال ، علاج نزله سرد، سردردهای گرم، درد چشم، تقویت حواس، ایجاد نشاط، تقویت دل، رفع خماری، بی هوشی، رفع عوارض حادث از زکام، خفقان استفاده میگردد. به همین دلیل است که قدیمی ترها مصرف گلاب را در روزهای سخت و پرتنش لازم می دانستند. این مایع خوشبو و معطر تا حدودی تحریک کننده جریان خون بوده و بافت پوست را به تولید سلول های جدید تحریک می کند و به دلیل خاصیت ضدعفونی کنندگی، یکی از پاککنندههای قوی برای پوستهای خشک و حساس است و بوی گلاب تأثیر مستقیم بر آرامش روان دارد و هیجانات منفی و استرس را رفع میکند
نکات مهم در خصوص گلاب
*گلاب را می توان معجزه طبیعت نامید خواص و فواید بسیاری در این عصاره قرار دارد که در درمان بسیاری از درد ها و بیماری ها می تواند موثر باشد. این گل بهاری از اواسط اردیبهشت تا اواخر خرداد رویش دارد و از خواص درمانی فراوانی برخوردار است.
*گلاب معروفترین نوع عرقیات است که از گل سرخ گرفته می شود. گفته می شود که حضرت محمد(ص) از عطر این گل استفاده می نمودند و به همین دلیل گل سرخ را با نام گل محمدی نیز می شناسند.
*گلاب بعد از سکنجبین بیشترین مصرف را در بین مردم در قدیم داشته و امروزه نیز مصرف فراوانی دارد. گلاب یکی از نوشیدنی های پرمصرف در طب سنتی است. گلاب طبع میانه تا حدودی رو به خنکی دارد. بنابراین برای اکثر افراد مصرف آن توصیه می شود و عارضه خاصی ندارد.
21 فواید گلاب
- گلاب در طب سنتی ایرانی دارای خواص فراوانی است که مهم ترین آن آرام بخش بودن آن است. شاید به همین دلیل است که در مراسم عزاداری از آن استفاده می شود.
- گلاب علاوه بر خاصیت آرام بخشی ضد استرس هم هست. همچنین به دلیل تقویت سیستم عصبی، مصرف آن یا بوئیدن آن در درمان بسیاری از سردرد ها هم کاربرد دارد.
- یکی از دلایلی که در مراسم عزاداری و سوگواری اموات از گلاب استفاده می کنند این است که مزاج افراد مصیبت دیده که معمولاً دچاراسترس، بی خوابی و پرفعالیتی و لذا حرارت بالا شده اند را رو به خنکی و تعدیل برده؛ بوی آن برای قلب و مغز مفید، آرام بخش و تسکین دهنده است؛ طعم آن مورد پسند ذائقه و گوارا بوده، اشتها را که معمولاً در هنگام بروز استرس و غم مختل می شود تحریک نموده؛ باعث تسکین حلق و حنجره و صدا نیز می شود.
- گلاب برای مجاری هوایی و ریه ها نیز مفید است. نرم کننده و لینت دهنده مجاری هوایی و گلو و حلق است. بخصوص برای افرادی که در شغلشان زیاد از حنجره خود استفاده می کنند نظیر مداحان و خوانندگان، آموزگاران، قاریان و امثالهم مفید است.
- برای شخص تب دار توصیه می شود گلاب خنک (یخچالی یا با یخ) بنوشند و یا اینکه در ظرفی به همراه آب ریخته، پارچه ای را با آن آغشته کنند و دست و پاها و صورت را با آن شستشو دهند (پاشویه، بدن شویه)؛ مخصوصاً توصیه می شود ناحیه کبد (بالا و راست شکم) که نیاز بیشتری به خنک شدن دارد (چون کبد عضو گرمی است) را با پارچه آغشته به گلاب خنک نمایند.
- کسانی که در معرض حرارت بالای مزاج می باشند (استرس،عصبانیت زیاد، بی خوابی، گرمی مزاج پایه، مصرف گرمی جات، فصول یا مناطق گرمسیر ) ، از مصرف گلاب یا شستشوی بدن با گلاب نفع زیادتری می برند.
- به هنگام شب برای رفع بی خوابی موثر است. از طرفی برای کاهش خستگی می توان آن را مصرف کرد.
- گلاب به عنوان یک پاک کننده مناسب برای پوست قابل استفاده است و به شادابی پوست کمک می کند. مصرف گلاب به صورت خوراکی باعث آبرسانی به پوست از درون می شود. درنتیجه ظاهر پوست را سالم و شفاف نشان میدهد.
- گلاب دارای اثرات ضد پیری است و مصرف مداوم آن باعث کاهش چین و چروکهای پوست، روشن کردن لکههای تیره و بستن منافذ باز پوست میشود.
- برای تقویت لثه توصیه می شود. حتی برای بهبود آفت های دهان کاربرد دارد.
- گلاب برای معده و مخصوصاً دهانه معده مفید است، بنابراین می تواند در رفع نفخ یا ریفلاکس موثر باشد. gf
- از آنجایی که طبع گلاب رو به خنکی است برای سوزش مجاری ادراری هم مفید است. در خیلی از موارد،سوزش ادرار به دلیل عفونت نبوده بلکه به دلیل گرمی مزاج یا افزایش ماده صفرا در خون و ادرار می باشد که گلاب در این موارد کمک کننده خوبی است.
- گلاب برای تقویت قوای عمومی بدن موثر است و باعث تجدید انرژی در بدن می شود. بوییدن و خوردن آن برای افرادی که در ایام امتحانات هستند، توصیه می شود.
- گلاب همچنین برای کسانی که سردرد ناشی از گرمی و چشم درد و سرخی چشم دارند موثر است. در این گونه موارد بوییدن، شستشو و اسپری کردن به ناحیه سر نیز بسیار موثر واقع می شود.
- درمانگران طب سنتی برای افزایش استحکام و تقویت لثه قرقره گلاب را توصیه میکنند. آنها بر این باورند که نگهداشتن گلاب در دهان و قرقره کردن آن علاوه بر استحکام لثه به درمان برفک و آفت دهانی هم کمک میکند و سرعت از بین رفتن آلودگیها و باکتریها را در دهان بیشتر میکند.
- برای درمان سرماخوردگی، آنفولانزا، گلودرد و سایر بیماریهای دستگاه تنفسی گلاب کاربرد دارد. همچنین میتوان از آن به عنوان شربت سرفه و نیز برای درمان رفلاکس استفاده نمود.
- مصرف مداوم گلاب باعث بهبود بیماری های دستگاه گوارش مانند بهبود هضم معدی، کاهش نفخ، دردهای شکمی و یبوست میشود و میتوان از آن به عنوان ملین استفاده کرد.
- گلاب همچنین باعث کاهش قند خون میشود.
- برای درمان یبوست از نسخه زیر استفاده کنید:شبی یک لیوان گلاب را با یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ داخل ظرفی ریخته ۱۵ دقیقه ملایم بجوشانیدپس از ولرم شدن با کمی عسل میل کنید. و دمکرده گل سرخ(محمدی) روزی یک لیوان هم به عنوان یک داروی ملین میتوان استفاده کرد. (طول درمان بسته به شدت یبوست از ۴۰ تا ۱۲۰ روز طول میکشد.)
- برای رنگ دهی طبیعی به لب ها می توان از گلبرگهای گل محمدی استفاده نمود.
- از گلاب به عنوان تونر در درمان آفتاب سوختگی می توان کمک گرفت.
تاثیر مثبت گلاب بر روی پوست
یکی از کاربردهای مهم گلاب بهبود و درمان پوست های خشک و حساس است ماسک کردن گلاب روی پوست یا جایگزین کردن آن به جای شیرپاک کن توسط افرادی که پوست خشک یا حساس دارند موجب می شود تا به مرور پوست آنها طراوت و نشاط خود را به دست آورد. بهترین روش برای ماسک کردن گلاب روی پوست آن است که پارچه ای نخی و تمیز را به گلاب خالص آغشته کنید و آن را برای 20 دقیقه روی صورت تان بگذارید. این کار بعد از هر بار استحمام تاثیر درمانی بیشتری دارد. ضمن آنکه گلاب به دلیل خاصیت ضدعفونی کننده ای که دارد به پاکسازی منافذ پوست کمک می کند و مانع از بروز جوش های چرکی، آکنه و دانه های سرسیاه روی پوست می شود.
گلاب حتی برای رفع جوش های بدن نیز موثر است. برای این کار مقداری گلاب را با جوش شیرین مخلوط کنید تا خمیر نرمی به دست آید. سپس این خمیر را مدت یک ساعت یا تمام شب ( موقع خواب ) روی جوش های خود قرار دهید .
گلاب به دلیل داشتن خاصیت ضد عفونی کننده و هیدراته کردن برای پوست سر و مو مفید است. برای این کار، با استفاده از یک قطره چکان، گلاب را روی پوست سر خود بریزید.
طرز تهیه گلاب
مقداری گل محمدی را در ظرف در بسته خاصی ریخته همراه مقداری آب با شعله ملایم می پزند. بخارات حاصل از جوشیدن را با روش میعان در ظرف دیگری جمع آوری می کنند. ماده حاصله گلاب و اسانس می باشد.
در صورتی که داخل گلاب حاصل، مجدداً گل ریخته و جوشانده شود، اصطلاحاً گلاب دو آتیشه به دست می آید که ماده موثره بیشتر و طعم و بوی تندتری دارد.
طرز تهیه شربت گلاب
یک شربت بسیار مفید که به سادگی می توان از گلاب تهیه کرد «جلاب» است. برای تهیه، به اندازه یک واحد شکر یا نبات و حدود سه واحد گلاب را در یک ظرف ریخته تا حل شود. سپس روی حرارت ملایم قرار دهید تا کمی بجوشد. به آرامی کف روی آن را بگیرید. وقتی حجم آن به نصف رسید کمی زعفران به آن بیفزایید بعد از این که کمی جوش خورد از روی شعله برداشته، مایه شربت عسلی شکلی که به دست می آید همان جلاب است که خواص گلاب و زعفران هر دو را دارد. می توان برای ایجاد تنوع و افزودن خواص جلاب، مقداری عرق گل گاوزبان ، بیدمشک ، کاسنی یا بهارنارنج (حدود 1 واحد) به شربت اولیه اضافه نموده و سپس عملیات جوشاندن انجام شود. به این ترتیب، خواص این گیاهان دارویی نیز به جلاب اضافه می شود از جمله تقویت مغز و اعصاب، رفع خستگی، شادی بخشی و تفریح و بهبوددهندگی عملکرد ریه، کبد و قلب. بنابراین برای بیماری های روحی، روانی و افسردگی ها و نیز برای حالات ترس و اضطراب، فکر و خیال و همچنین بهبود عملکرد گوارشی، تنفسی و قلبی عروقی انسان بسیار مفید است.
چه کسانی باید در مصرف گلاب احتیاط کنند؟
افرادی که دچار اسهال شدید هستند یا زخم گوارشی و نفخ شدید دارند، همچنین کسانی که دچار بواسیر یا هموروئید می باشند بهتر است از گلاب استفاده نکنند.
نحوه نگهداری از گلاب
- از آنجا که گلاب در اثر ماندگاری زیاد اثر خود را از دست میدهد نباید آن را بیش از یک سال نگه داشت. گلاب را باید در یخچال و ظروف شیشهای رنگی نگهداری کنید و این را بدانید که اسانس گلاب نسبت به مواد تشکیلدهنده ظروف پلاستیکی واکنش نشان داده و کیفیت خود را از دست میدهد. لذا از نگهداری آن در این نوع ظروف اجتناب کنید.
- محیط و تمامی وسایلی که برای تولید گلاب به کار میروند باید استریل باشد. زیرا در غیر این صورت، قارچ و کپک میتواند در آن رشد کرده و به این ترتیب موجب کدورت گلاب و تجزیه مواد موثره آن شود که به این ترتیب نهتنها اثر درمانی نخواهد داشت، بلکه عوارض جانبی نیز دارد لذا هنگام خرید گلاب به شفافیت آن توجه کنید و محصولی را که دارای تاریخ مصرف و کد بهداشتی است انتخاب نمایید.
- توجه داشته باشید با مصرف گلاب در بالای مایع آن هوا جمع خواهد شد که اکسیژن آن میتواند موجب اکسید شدن اسانس گلاب شود که با وجود آنکه ضرری برای مصرفکننده ندارد، فایدهای هم نخواهد داشت.
3 comments on “آشنایی با تاریخچه و خواص گلاب”
بهترین روانشناس
incredible blog layout! How long have you been blogging for?
you make blogging look easy. The overall look of your website is great, let alone the content!|
Wow, wonderful weblog structure! How long have you been running a blog for?
you made running a blog look easy. The overall glance of your site is wonderful, as well as the content
material!
}
Ponex
Thank you for your attention
Ponex
If you like, I can help you design the website